Het kasteel van Versailles *****De tuin van de koning
De tuin is voor het grootste deel gebouwd onder Lodewijk XIV en net als bij de verbouwing van de gebouwen voerde de koning hier strak de regie. Een bekend citaat kenmerkt hoe dit is verlopen. Het betreft een gesprek tussen de koning en zijn bouwmeester, ‘Ziet u die heuvel? Daar wil ik een meer. Ziet u dat moeras? Daar wil ik een berg’.
Kasteel van Versailles
- Watertheater
- Open lucht balzaal
Misschien niet de makkelijkste opdrachtgever maar aan de andere kant was wel veel mogelijk. Zo zouden er tijdens de bouw van het kasteel en de tuin dagelijks 35.000 mensen aan het werk zijn. Bijna onenige mogelijkheden dus, en dat is ook nu nog te zien.
Fonteinen
De tuin is bekend om zijn fonteinen. Lodewijk was dol op water en in de tuin zijn dan ook een veel fonteinen te bewonderen en allemaal van zeer goede kwaliteit.
Om deze allemaal van water te voorzien werden aquaducten en kanalen aangelegd vanaf de Seine. Een vernuftig stelsel van buizen en pompen zorgt ervoor dat de fonteinen werkt. Wonderlijk genoeg is het hele systeem uit de tijd van Lodewijk XIV voor het grootste deel in tact en voorziet het de fonteinen nog altijd van water.
Het resultaat van de strakke regie van de koning mag er wezen en waar we nog altijd van kunnen genieten. De tuin is formidabel groot, heeft geweldige fonteinen, prachtige beeldhouwwerken, een kanaal, verborgen grotten, waterpartijen, theaters, talloze lusthoven en nog veel meer. Dit maakt het park achter Versailles een perfecte plek om een wandeling te maken.
De tuin bevindt zich vanzelfsprekend achter het paleis en om daar te komen moet je bij het hek door de veiligheidscontrole, daarna hou je links aan om bij de tuin te komen. Deze is zo ingericht dat je automatisch naar het terras achter de achtergevel loopt. Je kan ook direct linksaf naar de Franse tuin en de Orangerie. Dit is een prachtige strenge Franse tuin én overdekte gangen waar ’s winters de kwetsbare planten uit de tuin worden bewaard. Achter de provincieweg ligt één van de grote waterbassins met daarnaast de moestuin van de koning. Deze laatste is nog altijd in gebruik.
De grootste tuin
Met zijn honderd hectare is de tuin van Versailles de grootste paleistuin van Europa. Het park werd in de zeventiende eeuw gebouwd en is ontworpen door André le Nôtre die hiermee een standaard zette. In bijna alle Europese hoofdsteden is wel een tuin te vinden uit de achttiende eeuw die is geïnspireerd op deze tuin. Bij ons niet in Amsterdam maar in Apeldoorn bij Het Loo.
Laat je dit alles links liggen en loop je vanaf de ingang rechtdoor dan kom op het centrale terras achter het paleis en daar heb je het mooiste uitzicht op de tuin. Draai je je om dat zie één van de mooiste gevels van Frankrijk. Vooral het centrale deel waar de spiegelzaal zich achter bevindt, is wonderlijk mooi. De verhoudingen van de barokgevel zijn zeer geslaagd en het beeldhouwwerk is subliem. De meute loopt hier door maar ik zou hier even de tijd nemen want dit is één van de plekken die Versailles zo ontzettend goed maken.
Het terras omvat twee grote vijvers natuurlijk opgefleurd door beelden die de grote rivieren van Frankrijk voorstellen. Leuk spelletje is om te raden welk beeld welke rivier voorstelt. Ik had er twee goed. Bij ons laatste bezoek was het erg koud en lag er een dun laagje ijs op de vijvers. helaas niet genoeg om op te schaatsen maar het was zeker een bijzonder gezicht. Loop je het terras af dan ontvouwd de tuin zich in volle glorie voor je voeten.
De tuin in volle glorie
Je aandacht wordt als eerste getrokken door de grote centrale laan die zich voor je voeten uitstrekt met in het midden het Grand Canal. De as van bijna drieënhalve kilometer wordt omgeven door bos. Vanaf deze plek kijk je naar het westen wat betekent dat de zon onder gaat in het verlengde van de lijnen van de tuin waarbij hij reflecteert in het water van het kanaal.
Het Grand Canal begint op ongeveer 750 meter en ligt lager dan het kasteel. Om daar te komen loop je een brede trap af waarna je in de tuin van Latone (Leto in het Grieks) komt. Latone was een godin die in een boze bui een aantal boeren veranderde in kikkers. Dit verhaal vormt het thema van de prachtige fontein die het midden van dit gedeelte van de tuin staat.
Fontein van Apollo
Latone was de moeder van de Apollo en dat was de favoriete Griekse god van Lodewijk XIV. Natuurlijk heeft deze god zijn een eigen fontein en die ligt tweehonderd meter verder aan het begin van het Grand Canal.
Persoonlijk vind ik dit één van de mooiste fonteinen in het park. Als je hem nadert lijkt het even dat het water te hoog staat. Maar dat is juist de bedoeling want hier komt Apollo om de nieuwe dag aan te kondigen en dat doet hij altijd terwijl hij uit de zee opstijgt.
Loop dus niet zomaar voorbij aan deze beelden maar bekijk ze goed want het is prachtig om te ontdekken hoeveel dynamiek deze beelden hebben. Je hoort bijna de trompetten schellen.
Achter Apollo begint het Grand Canal waar in de tijd van Lodewijk XIV zeeslagen werden nagespeeld. Nu kan je er een roeibootje huren. Wij hebben dat niet gedaan maar het lijkt mij wel leuk om een beetje te dobberen in de grootste vijver van de Franse koning.
Naast roeibootjes is het ook mogelijk om met een ’treintje’ te nemen, zijn er golfkarretjes en kan je er fietsen huren. Dat laatste is misschien wel de beste manier om het park te ontdekken.
Unieke stopplek
Wij zijn een aantal keren in de tuin van Versailles geweest en het was iedere keer fantastisch. In mijn jeugd was ik hier al met mijn ouders maar de eerste keer ‘op eigen kracht’ was als tussenstop op weg naar een gîte bij Blois. Het kasteel ligt namelijk niet erg ver van de snelweg en als je een stop van anderhalf uur of langer plant is het een unieke rustplek en rij je weer fris verder.
Anderhalf uur is veel te kort om de tuin helemaal te bekijken maar dat is helemaal niet erg. Dan blijft er wat over voor de volgende keer. De meest voor de hand liggende plek om je auto te parkeren is voor de deur van het kasteel. Dit kost je wel parkeergeld maar je bent gelijk waar je wilt zijn en dat is wel zo handig.
Lusthoven
Eén van de meest bijzondere zaken van de tuin van Versailles zijn de lusthoven, bosquets in het Frans, die verstopt liggen tussen de hoge heggen. Lodewijk XIV was er dol op en gebruikte deze open plekken voor allerlei activiteiten zoals staatsbanketten, concerten, dansfeesten en theatervoorstellingen. Voor de hovelingen in die tijd was dit verplichte kost en zo liet de koning zijn macht zien.
De meest bekende is misschien wel de balzaal. Dit is een danszaal in de open lucht die is gebouwd als een klein amfitheater waar een derde van de tribunes zijn vervangen voor watervallen. Oorspronkelijk was werd er gedanst op een eilandje maar dat is in de achttiende eeuw verdwenen.
Spectaculair is het watertheater dat aan de andere kant van de centrale laan ligt. Hier vormen een aantal vijvers
Vlakbij dit theater bevindt zich de ‘Grot van Apollo’ die zich qua stijl afwijkt. Zoals de naam al doet vermoeden staat hier een grot in een landschapstuin. Dit lusthof is dan ook later gebouwd toen de Engelse landschapstuin in de mode waren.
Er zijn nog veel meer van dit soort ‘kamers’ in de tuin te vinden. De eerste keer dat we een wandeling maakten door de tuin hadden dit pas door toen we terug liepen vanaf het Grand Canal. Hoewel een mooie verrassing hadden geen tijd meer om ze allemaal te zien.
Naast de lusthoven bevinden zich nog drie zeer bijzondere bouwsels in het park; twee grote paviljoens en een dorpje gebouwd waar de koningin in zich kon terugtrekken van het hofleven.
Deze staan verder in het park en daar is het karakter van de tuin ook anders. Direct achter het grote paleis is alles strak en streng, terwijl achterin er meer een landschap is met weides en stukken bos.
Video van Het kasteel van Versailles
Beelden van Het kasteel van Versailles
E-Magazine
In bezit een ereader of tablet? Download dan één van de E-Magazine. Deze lees lekker je op je vakantieadres en ontdek je mooiste dorpen en leukste plekken.
Evenementen in Het kasteel van Versailles
Kaart van Het kasteel van Versailles en omgeving
Les plus beaux villages de France weergeven op een grotere kaart
In de buurt van Het kasteel van Versailles
Najac: koninklijk kasteel in de Aveyron ****
Wij reden vanaf het oosten het dorp in en daar is ook een mooie grote parkeerplaats. Dit is een uitstekende plek als startpunt voor een heerlijke wandeling door het dorp maar wij reden door en vonden uiteindelijk een plekje langs de doorlopende weg ergens onder het kasteel. Ook mooi maar de grote parkeerplaats was beter geweest want die route is veel mooier. We zijn gewoon maar heen en weer gelopen en dat kan ook maar is toch minder optimaal qua beleving.
Als je vanaf de grote parkeerplaats (zie kaart hierboven) het dorp in loopt dan kom je eerst op een langwerpig plein met prachtige huizen. Aan één kant zijn de gebouwen uitgevoerd met arcaden en hier is de Office du Tourisme ook te vinden. Verder zijn er wat winkeltjes en een terras maar het is niet echt spectaculair. Dat begint zodra je aan het einde van het plein komt.
Panorama
Want zodra je de fontein voorbij bent ontvouwd voor je een prachtig panorama. De straat loopt vanaf hier naar beneden en daarachter doemt op een heuvel het kasteel van Najac op. Het is echt een prachtig plaatje dat uitnodigt om verder te wandelen.
Het straatje met prachtige huizen volgt de kam van de berg en loopt behoorlijk steil naar beneden. Daarna gaat het weer omhoog en kom je in het gebied waar geen auto’s meer mogen komen. Hier staat het gemeentehuis, de bibliotheek en een aardige fontein uit de veertiende eeuw. Verder lijken de huizen hier verlaten maar ik denk dat dit van het dorp in de komende jaren met het toenemen van het toerisme wel zal veranderen. Hopelijk worden de rolkoffers hier nog even geweerd maar ik vrees het ergste.
De straat is hier mooi recht maar dat duurt niet lang want na een paar honderd meter gaat hij slingeren en dat betekent klimmen. Ik vond dit het mooiste deel van het dorp omdat de straatjes hier alle kanten oplopen, er terrassen zijn met nog meer mooie panorama’s en de mooie huizen rijk zijn aan details. Ondertussen duikt het kasteel steeds vaker tussen de gebouwen op.
Keuze
Hier loop je ook tegen een kruising aan waar je moet kiezen voor de kerk of het kasteel. Een mooie filosofische keuze natuurlijk maar wat je ook kiest, uiteindelijk komen de wegen weer samen. De route naar het kasteel is echter wel een stuk steiler maar daar staat tegenover dat het uitzicht mooier is.
Wij kozen om linksaf richting de kerk te lopen. Het straatje maakt een bocht waarna je door een poort loopt en het gevoel krijgt dat je het dorp uitloopt. Dat is eigenlijk ook zo maar verderop is er nog een wijk en daar staat de kerk. De weg tussen deze twee wijken is aangenaam langs de weg staan enorme planten waar de cicaden vrolijk geluid aan het maken waren.
De entree van de wijk met de kerk is weer een poort die nog net een tikkeltje mooier is dan de poort de we eerder passeerden. De straatjes zijn hier smal en de huizen hoog tot je het pleintje aan de zijkant van de kerk oploopt. Naast de kerk is hier ook een terras te vinden en hoewel het augustus was en dus hoogseizoen, was het hier toch vrij rustig.
De kerk is van een redelijk formaat en van het type Romaanse met hier en daar een gotish versiering. Binnen is het aangenaam en er zijn flink wat kerkschatten uitgestald waar een groot zilveren kruis de aandacht vraagt. De kerk is door de inwoners van Najac gebouwd toen ze zich tijdens de kruistocht tegen de Albigenzen allemaal tot de versie van het Christendom van de Paus bekeerden.
Telefoonpaniek
Op de terugweg namen we de weg langs het kasteel en die is ook de moeite waard. Het is een beetje klimmen maar je hebt een prachtig uitzicht over het dal van de Aveyron waar als bonus ook nog eens een treintje doorheen kronkelt.
Toen mijn dochter besloot om een foto te maken van al dit moois bleek ze haar telefoon in de kerk te hebben laten liggen. Ik zag de blinde paniek in haar ogen bij het idee dat ze nog twee weken vakantie zou moeten doorbrengen zonder telefoon. Voor een tiener is dit een bijna ondragelijke gedachte. Met gestrekte draf dus terug waar de levenslijn van de puber geduldig op een bank lag te wachten.
Eerlijke mensen
Terug bij het kasteel was het treintje natuurlijk verdwenen. Maar gerustgesteld door de vondst van de telefoon hebben we evengoed genoten van het uitzicht terwijl we de scenario’s bespraken hoe het anders had kunnen aflopen. Uiteindelijk kwamen we tot de conclusie dat de er toch nog genoeg eerlijke mensen zijn.
Het kasteel zelf is voor een deel ingestort en dat komt niet door een zware strijd met ridders en katapulten maar omdat het kasteel in de negentiende eeuw als steengroeve werd gebruikt. Niet echt een fraaie geschiedenis maar het maakt de ruïne er niet minder mooi van.