Mont Ventoux *****De indrukwekkendste berg van Frankrijk
Bij ons thuis is de Mont Ventoux de maat van alle bergen, net zoals Texel dat is van eilanden. De hoogte van een berg wordt bij ons uitgedrukt in aantallen Mont Ventoux. Zo is de Mont Blanc tweeënhalf keer zo hoog en de Mont Everest is ruim vierenhalf keer Mont Ventoux.
Dit heeft ongetwijfeld te maken met het feit dat dit de berg is waar onze kinderen voor het eerst bovenop stonden. Maar dat is het niet helemaal want het heeft ook te maken met de berg zelf. Omdat hij veruit de hoogste top in zijn omgeving is en de voet van de berg op de top is te zien, krijg je een goed idee hoe hoog 1900 meter is. Nu is dat niet helemaal zo want de voet ligt niet op zeeniveau, maar het scheelt ook niet heel veel.
De Mont Ventoux is ouder dan de Alpen. Zo’n 250 miljoen jaar geleden lag het zuiden van Frankrijk onder een zee. Omdat het Italische schiereiland nog niet tegen Europa was gebotst waren de Alpen nog plat. De bodem van deze zee had enkele ruggen en de Mont Ventoux was er één van. Tweehonderd miljoen jaar later viel de zee voor een gedeelte droog en zorgde de vorming van de Alpen ervoor dat het plateau van de Vaucluse, en dus ook de Mont Ventoux, omhoog werd gedrukt. Na een tijdje een eiland geweest te zijn trok de zee zich verder terug en het resultaat was een kale berg in een aantrekkelijk landschap.
Tour de France
De berg is vooral bekend van het fietsen, en met name de Tour de France. In tegenstelling tot de Alp D’Heuz wordt de Mont Ventoux niet zo heel vaak meegenomen in het parcours. Zo eens in de vier a vijf jaar beklimmen de renners deze berg en elke keer staat dat gerand voor spektakel. Elke bocht en elk steil stuk is wel het toneel geweest van een wielerverhaal waar ook waar Mart Smeets nog zijn hele leven lang boeken over kan schrijven.
Het bekendste verhaal is die van Simpson, die het leven liet tijdens de beklimming. Ikzelf was toen nog niet geboren maar ik kan mij de etappe uit de Tour van 1987 nog goed herinneren. Op een snikhete dag beklommen de renners één voor één de Mont Ventoux en ik bekeek deze op de kleine televisie van de bar op een camping bij Fréjus. Jean-Francois Bernard won voor Roche en Hererra en dat vonden de aanwezig Fransen in de bar prachtig. Ik sloot mij daarbij aan want de man reed zich helemaal kapot en je kon heel goed aan hem zien hoe zwaar de beklimming is. Wat een held!
Ik heb de berg nooit beklommen want wij hebben nooit fietsen mee en een geschikte fiets huren in Frankrijk als je ruim twee meter bent is niet echt makkelijk. Daarbij heb ik de conditie er niet voor en ben ik een slechte klimmer. Ik ken wel een aantal mensen die hem hebben bedwongen en daarvoor heb ik groot respect.
Wielertoerisme
Het monument van Tom Simpson op de Mont Venoux. Deze Britse renner stierf bij de beklimming van de berg tijdens de Tour de France in 1967.
In de zomer is de omgeving van de Mont Ventoux helemaal ingericht voor het wielertoerisme. Vooral het dorp Bédoin waar de bekendste route naar de top begint staat in de zomer helemaal in het teken van de beklimming en dat is leuk om te zien. Niet alleen is het dorp bijzonder aardig en heerst er een gezellige drukte maar het is ook leuk om te zien wie er zoal een poging wagen de Mont Ventoux te beklimmen. Tot begin jaren zeventig van de vorige eeuw was de berg ook het decor van een autorally, maar dat bleek te gevaarlijk en de race naar de top werd geschrapt.
De route naar boven via Bédoin is prachtig en het was ook de route van de klimtijdrit in 1987 en de meest gebruikte in de Tour. Deze voert door het bekende bos waar je nog niet het gevoel hebt dat het heel erg steil is. In de auto tenminste want de fietsers die je passeert hebben het zwaar. Het bos is prachtig en het duurt lang voordat je de boomgrens bereikt. Wanneer je die passeert op zo’n 1.600 meter hoogte beland je in een andere wereld. Binnen een paar bochten verandert het landschap dramatisch en bevind je je in het maanlandschap waar de Mont Ventoux zo bekend om is. De weg is hier steil, de afgrond nog steiler en het is nog een pittig stuk naar de top.
Voordat je die bereikt kom je langs het monument van Simpson waar veel wielrenners hun bidon achterlaten. Het is aan te raden om hier even te stoppen en eenmaal buiten de auto maak je kennis met het andere fenomeen waarom de berg zo beroemd is: wind. Het waait hier namelijk bijna altijd. De plek bij het monument is niet alleen bijzonder omdat hier de bekendste wielerdode is gevallen, maar hier heb je ook een uitzonderlijk uitzicht op zowel de top als de Vaucluse. Anderhalf kilometer onder je ligt Carpentras en Avignon, de beroemde wijnranken van Chateaneuf du Pape en bij helder weer kan je de blauwe water van de Middellandse Zee zien schitteren.
Op de top hebben de Fransen een rare toren gebouwd die doet denken aan een raket. Met de auto is het hier krap en je moet goed uitkijken voor vermoeide wielrenners. Voordat je het weet heb je er één op de motorkap. Uitstappen is een must en als het weer het toelaat is het aan te raden om hier een wandeling te maken. Dat is even klimmen maar als je een paar honderd meter loopt is er bijna niemand meer. Eenmaal weg van de drukte en het verkeer word je bewuster van de omgeving en kan je beter van het indrukwekkende landschap ervaren.
Uitzicht op de Alpen vanaf de Mont Ventoux
Overbodig om te zeggen dat dit ook een uitstekende plek is voor een kleine picknick. Maar reken er niet te veel op want het weer kan hier roet in het eten gooien. Niet alleen de wind kan een picknick bederven, het kan hier ook koud zijn. Wij hebben een keer meegemaakt dat het boven 8 graden was terwijl het beneden rond de 30 was. Sta je daar in je t-shirt en je korte broek. Gemiddeld is het verschil zo’n 11 graden met beneden maar het kan dus meer zijn. Neem dus altijd een trui mee hoe mooi het ook weer is. Het panorama moet nog mooier zijn bij zonsopgang maar dat hebben wij niet meegemaakt.
Microklimaat van de Mont Ventoux
Ik ben alleen in de zomer op de top geweest maar het moet er ook heel mooi zijn in de lente en de herfst. In de winter is de top gesloten omdat er dan sneeuw ligt en is het alleen te bereiken op ski’s. In elke seizoen is de natuur anders maar de kleuren zijn altijd intens. De natuur op de berg is sowieso bijzonder. Dit komt omdat er verschillende klimaten zijn op de Mont Ventoux. Aan de voet groeien de gewone Provençaalse planten en bomen maar op de top heerst een klimaat die vergelijkbaar is met die van de Alpen. Hier groeien planten die je in de hoogste toppen van Europa en in Groenland vindt.
De bossen op de hellingen van de Mont Ventoux zijn minder oud dan je zou verwachten. Tot de zeventiende eeuw werden de helling beheerst door bossen zoals ze dat nu ook doen. Maar in de eeuwen daarna werden de bomen steeds sneller gekapt om de honger naar hout van de scheepsindustrie in Toulon te stillen. Rond 1840 waren de bomen op en was de hele berg en de rest van de omgeving kaal. Dat beviel kennelijk niet want ruim twintig jaar later begon een uitgebreid herbebossing programma met het resultaat zoals we dat nu kennen. Gelukkig maar, al is het jammer dat er geen foto’s zijn een compleet kale Mont Ventoux, het lijkt mij een indrukkend gezicht.
Video van Mont Ventoux
Beelden van Mont Ventoux
E-Magazine Vaucluse
In bezit een ereader of tablet? Download dan het E-Magazine over de Vaucluse. Deze lees lekker je op je vakantieadres en ontdek je mooiste dorpen en leukste plekken.
Kaart van Mont Ventoux en omgeving
Les plus beaux villages de France weergeven op een grotere kaart
In de buurt van Mont Ventoux
Tips voor het beleven van de Tour de France
Als de Tour passeert is het in Frankrijk direct een feest.
Het meest opmerkelijk is dat het hele circus beweegt, letterlijk alles staat op wielen. Natuurlijk geldt dat voor de wielrenners zelf maar hoewel deze mannen de kern van Tour is, omvat het heel veel meer. Het is een kilometers lange slang van auto’s, motoren, helikopters en bizarre voertuigen die zich gedurende drie weken over de Franse wegen slingert.
Op de Fransen heeft deze slang een uitbundige uitwerking. De gelukkige die langs de route wonen organiseren in de tuin een feest waarbij aan lange tafels wordt gegeten en gedronken. Dit gebeuren vangt aan rond het middaguur zodat iedereen goed kan lunchen want de lunch is altijd belangrijk in Frankrijk. Al lang voordat de wielrenners voorbij komen ruikt het langs het hele traject naar heerlijk gebraden vlees en hoor je bijna continue het geruststellende geluid van een fles wijn die wordt ontkurkt. Het is één groot feest.
Ondertussen gaat de voorbereiding voor het passeren van het wielercircus gewoon door. De route wordt afgezet en alle gendarmes uit de omgeving worden gemobiliseerd en geposteerd. Hoewel het feest is geldt dat niet voor deze dienders want hun taak is goed op letten terwijl ze flink nors kijken en vooral dat laatste doen ze erg goed.
De reclamekaravaan
Nu is het wachten op de eerste deel van het tourcircus; de reclamekaravaan. Dit is een bonte stoet van allerlei voertuigen van de sponsors van de tour waarbij goed uitziende jongelui allerlei producten uitdelen en rondstrooien. Hierbij hoort ook de ‘Boutique Officielle’ van de Tour. Dit zijn gele bestelauto’s die anderhalve minuut stoppen en waar je een complete tourkit kan kopen bestaande uit een bidon, gele trui, een pet en nog wat andere goodies. Daarbij staat op elk van deze bestelauto’s een luidspreker die het publiek op de hoogte houdt van de ontwikkeling van de wedstrijd. Dat interesseert niemand maar de stem die door de speaker schalt geeft de originele Tour-de-France stemming.
De reclamekaravaan telt tal van bizarre voertuigen en is een happening an sich.
Na de reclamekaravaan volgt het wachten op de wielrenners. Dit kan even duren en daarom openen de Fransen nog maar een wijntje. Ondertussen komen op grote snelheid auto’s met VIPS voorbij. Hier is niets aan, al maken wij er wel eens een spelletje van om zoveel mogelijk van deze auto’s te laten toeteren. Dit doe je door wild te zwaaien en een gezicht te trekken alsof je iemand herkent, de VIPS voelen zich hierdoor nog belangrijker, wat eigenlijk wel jammer is. Ondertussen loopt de spanning op, want de renners zijn in aankomst.
Bij het passeren kan je de renners aanraken.
De sporthelden worden aangekondigd door een zwerm helikopters die standaard boven het peloton hangen. Deze hoor je al van kilometers ver aankomen waardoor het allemaal nog spannender wordt. Na nog flink wat auto’s komen de renners voorbij. Bij een vlakke etappe is dit heel snel voorbij en raak je onder de indruk van de snelheid van de fietsers. Na de renners volgen de ploegleidersauto’s, veel motoren van de pers en eventueel wat renners die achterop zijn geraakt. Vlak achter de laatste renner rijdt de bezemwagen en tot slot nog wat auto’s met dokters en zelfs een sleepauto waarop auto’s met pech snel mee genomen kan worden. Deze hele stoet rijdt even snel als de renners en raast dus snel voorbij. Daarna is het weer rustig. Het publiek kijkt elkaar aan en begint de spulletjes op te ruimen of opent nog een laatste flesje.
Na deze lange introductie dan nu de tips.
1. De route
Voorbereiding is alles! In Nederland zoek ik op internet de route van de etappe die we gaan bekijken al op en zorg dat ik die in mijn telefoon staat. Die heb je altijd bij je en dat is wel zo handig. Het routeboek vind je op de site van de Tour de France.
2. Zoek een goede plek
Wij hebben de Tour al vaak gezien maar slechts één keer een bergetappe en dan ook nog maar in de Auvergne, niet echt hooggebergte dus. Voor de niet-wielerfans onder ons; de bergen zijn belangrijk tijdens de Tour want daar worden het verschillen in het algemeen klassement gemaakt.
Het is fantastisch om te zien maar bergen hebben twee nadelen. Omdat het zo belangrijk is, is het daar heel druk én in de bergen is het wegennet niet optimaal. Deze combinatie zorgt voor enorme files en dus lang wachten waardoor je vaak al een dag van te voren naar boven moet. Voor een wielerfan is dat geen probleem, maar voor de gemiddelde frankrijkganger toch iets te veel van het goede. Een vlakke etappe is een goed alternatief om het allemaal mee te maken. We zijn nog nooit bij de start of finish geweest maar daar is het ook druk en ben je niet zomaar weg.
Kies als het even kan een plekje in de laatste vijftig kilometer van de rit dan weet je zeker dat je op televisie komt. Je hebt grofweg twee keuzes, in of buiten een dorpje. Je kan niet fout kiezen want allebei is leuk. In een dorpje is het gezellig en iedereen, behalve de agent, is dronken en heeft plezier. Het is wel wat drukker en je kan er waarschijnlijk niet zitten en staat niet vlak langs de weg. Een plek buiten een dorp is rustiger, kan je goed zitten en je kan de renners goed zien.
3. Hou rekening met het weer
Wielrennen doe je buiten en als het regent of koud is, is het puur afzien. Als er slecht weer is kan je beter niet naar de Tour gaan. Bezoek dan een dorp of een leuke stad. Ook een kasteel of een grot is een goede optie. Volgend jaar weer een Tour!
4. Neem voldoende spullen mee
Tour de France kijken is leuk, maar het moet wel comfortabel zijn. Neem dus minstens een kleed mee waarop je kan zitten. Zit je op een camping en heb je stoelen bij je? Neem ze mee, zeker als je de hele stoet wil zien is comfort fijn.
Eten en drinken mag natuurlijk niet ontbreken. Vul een flinke picknicktas en zorg voor voldoende drinken. Zeker als het warm is moet je genoeg water bij je hebben. Meestal kan je de auto dichtbij parkeren dus je hoeft niet alle flessen direct mee te nemen naar je plekje. Wijn is natuurlijk ook prima, maar ook zonder alcohol heb je best lol.
Er zijn mensen die een radio bij zich hebben om de wedstrijd te kunnen volgen. Daar gaat het natuurlijk niet om en het is mijn ogen niet nodig. Een wielerwedstrijd volgen doe je achter de televisie, niet langs de weg. Een mobiel is wel handig want er moet natuurlijk gebeld worden naar Nederland waar vrienden en familie op de televisie kunnen zien hoe goed jij het hebt in Frankrijk!
5. Langs de weg
Hoe smal de wegen ook zijn, de Tour stopt voor niemand. Neem dus voldoende afstand en zeker als je kinderen bij je hebt is het goed opletten. De karavaan gaat hard en gebruikt de hele breedte van de weg. Ook de wielrenners waaieren zich uit over de hele weg en kijken niet uit voor toeschouwers. Je zal niet de eerste zijn die in het hôpital belandt na een botsing met een renner. Je komt zeker op televisie maar je vakantie is wel verknald en dat is het niet waard. Het devies is dan ook om minstens één meter van het asfalt te blijven, dan ben je veilig. Vaak hebben Franse wegen een greppeltje en daarachter is een prima plek om je te installeren.
Pic du Midi: berg met fenomenaal uitzicht op de Pyreneeën ****
De top van de Pic du Midi du Bigorre is alleen te bereiken met een kabelbaan.
Wij bezochten de Pic vanaf onze gîte in Ciadoux, zo’n slaperig dorpje met een kerkje en een markt op donderdagmiddag. De pret was echter al veel eerder begonnen, want bij het plannen van de zomervakantie was al duidelijk dat de Pic du Midi één van de hoogtepunten van de zomervakantie zou worden. Via de website hadden we al kaartjes gekocht want je weet maar nooit hoe druk het daar is. Dat laatste viel trouwens heel erg mee want in plaats van horden toeristen waren we zo´n beetje de enige buitenlanders.
Vanaf ons vakantieadres was het 104 kilometer bijna recht naar het zuiden. Voor ons is dat niet zo veel, rijden doen we wel meer en als je, zoals wij, de rit als attractie beschouwt is honderd kilometer niets. Volgens de routeplanner zou dit ritje bijna twee uur in beslag nemen wat ons wel wat lang leek. Daar zouden we wel iets af kunnen rijden, het was immers allemaal Route Nationale en daar mag je 90. De eerste zestig kilometer schoten ook lekker op en we zagen de bergen steeds dichterbij komen.
Als je op de Pyreneeën aanrijdt merk je goed hoe steil ze zijn. Vanaf onze gîte konden we de toppen al goed zien maar pas na zeventig kilometer begonnen we pas echt te klimmen en dat is het ook bijna direct stevig klimmen.
Wielrenners
Dieren lopen overal los. Wij kwamen een ezel tegen in de WC bij het station van de kabelbaan.
Wielerliefhebber of niet, als je de Pic du Midi bezoekt, ontkom je niet aan de Tourmalet. Deze beroemde wielerberg kondigt zich al ver voor Campan aan, het laatste dorpje voordat je echt aan de klim begint. De plaatselijke middenstand is geheel ingesteld op de sportieve vakantieganger die al fietsend de Tourmalet wil beklimmen. Dit was in de zomer zo, in de winter is dit gebied natuurlijk het domein van wintersporters.
Bij de voet van de klim zien de sportieve medetoeristen er nog fris en fruitig uit. Aangezien het niet allemaal Nederlanders zijn, die zijn namelijk gewend aan fietsen langs auto’s, is het aan het begin van de klim goed oppassen, want er zijn grote groepen fietsers waarin niet iedereen goed oplet: ze zitten te praten of grappen te maken. Na de afslag naar de D 918 is dit wel over, want dan krijgen de fietsers het zwaar en is het over met praten en grappen.
De weg leidt je door een ruw en ruig landschap met prachtig uitzicht op de dalen en bergen. Opvallend is dat er, wanneer je hoger komt, geen hekken staan in de bergheide. Het land is van de gemeenschap en iedereen mag zijn schapen en koeien hier laten grazen. En dat gebeurt ook. Oppassen achter het stuur, want deze beesten staan ook gewoon op de weg. Het heeft wel wat.
Kabelbaan
De Pic du Midi is niet te bereiken met de auto. Deze parkeer je in het skistation La Mongie en dan heb je twee mogelijkheden om de top te bereiken. Voor de sportievelingen is er een ezelpad die je via een flinke klim naar de Pic brengt. Volgens de bekende Groene Gids duurt deze vierenhalf uur en is hij niet geschikt voor de niet geoefende wandelaar. Daarnaast kan je ook de kabelbaan nemen, dat hebben wij maar gedaan.
Bij de kabelbaan was het totaal niet druk, we konden zo doorlopen en samen met een stel Spanjaarden de tocht naar boven beginnen. Deze bestaat uit twee etappes. Een deel van mijn reisgenoten was lang niet in een kabelbaan geweest en bovendien uitgerust met een flinke dosis hoogtevrees. Dit gaf zoveel stress, dat er serieus werd overwogen om de reis af te breken in het tussenstation. Gelukkig werd de tocht toch doorgezet, waarna we er achter kwamen dat het tweede deel pas echt spectaculair is. De gondel gaat over een enorm dal met dikke pakken sneeuw; vrolijk huppelende Alpenmarmotten maakten het plaatje compleet.
De top
Helaas was het bij ons bezoek behoorlijk bewolkt en dook de kabelbaan boven het dal een dikke witte wolk in. Dit tot vreugde van mijn reisgenoten die hierdoor niet in de diepte hoefden te kijken, waardoor de stress in de cabine zakte. Ook de Spaanse dames die met ons naar boven gingen hielden de stangen iets losser vast. Vlak voor de Pic kwam de gondel weer uit de wolk en dat gaf ons een prachtig uitzicht op de sterrenwacht.
Sneeuw in augustus op de Pic de Midi
Ondanks dat we slechts een half uur konden genieten van het uitzicht was het de tocht waard. Op het enorme terras kan je een hapje eten in het restaurant of je zelf meegenomen stokbrood nuttigen. In Nederland zou het ongetwijfeld niet mogen, je zelf meegenomen boterhammetjes op te eten, hier is dat geen enkel probleem. Eenmaal boven, wordt je eerst naar de voornaamste attractie geleid: het enorme terras met een fantastisch uitzicht op de bergen. Als het helder is, kan je hier tot driehonderd kilometer ver kijken, dat wordt althans beloofd. Bij aankomst stak de Pic net boven een wolk uit, zodat we net genoeg konden zien om ons te kunnen voorstellen hoe het uitzicht is bij ideaal weer. Na een half uurtje was de pret over en stonden we in een dikke mist die volgens de mensen op de Pic de hele middag zou duren. Je krijgt trouwens uitzichtgarantie. Dankzij de wolk kregen wij kaarten om binnen een half jaar op een minder bewolkte dag opnieuw omhoog te gaan. Helaas zat het er niet in, we moesten de volgende dag naar de volgende gîte.
Wij waren er overdag, maar ’s nachts is het ook genieten op Pic, van de sterrenhemel wel te verstaan. Je kan een speciaal kaartje krijgen inclusief een diner onder de sterrenhemel. Het is niet goedkoop, maar het lijkt mij een geweldige ervaring.
Expositie
De resten van de lunch van de vale gieren.
Naast het uitzicht is er de grote expositieruimte in de sterrenwacht om te bezoeken. Deze bestaat uit twee onderdelen. Het eerste gedeelte gaat over het heelal en de hemellichamen daarin. Er wordt van alles vertelt over planeten, manen, sterren en kometen. Een prima expositie, maar wij wisten het meeste al. Veel leuker is de tentoonstelling over de Pic du Midi zelf. Oude foto’s en films vertellen je her verhaal over hoe de sterrenwacht op de berg werd gebouwd. Een foto van de eerste kabelbaan naar de top maakte indruk op ons en relativeerde onze tocht naar boven.
Na het verplichte bezoek aan de souvenirwinkel, dat best leuke dingen heeft, stelden we vast dat de wolk deze middag rond de bergtop zou blijven hangen. Conclusie was om weer naar het skistation af te dalen.
Tourmalet
Beneden bleek de zon nog lekker te schijnen en besloten we de Tourmalet te bezoeken. Deze ligt maar een paar kilometer verder vanaf de kabelbaan. Hoog boven het dal zweefden inmiddels enorme vale gieren. Deze reusachtige vogels leken klaar om toe te slaan indien één van de fietsende toeristen, in een poging om de beroemde berg te bedwingen, in elkaar zou storten. Gezien de staat van sommige fietsers die wij passeerden, leek het mij dat de boswachter die dag de vogels niet zou hoeven bij te voeren. Tijdens de rit naar boven dachten wij ook een aantal fietsframes in de greppel te zien liggen, maar we kunnen ons ook hebben vergist.
Voor de duidelijkheid: iedereen die de Tourmalet heeft beklommen op een fiets is in mijn ogen een held! De Mont Ventoux is een heldendaad, maar de Tourmalet is ook niet mis.
Ongeveer een kilometer onder de top besloten wij tot een late lunch. Een mooie weide met een nog mooier uitzicht op het dal bleek een perfecte plek om ons stokbrood met Le Rustique en Jambon Bayonne te nuttigen. Bij het verkennen van de wei bleek dat naast een beekje de gieren hadden toegeslagen: van het schaap was niet veel meer over dan een paar botten. Ruig land dat Frankrijk.
Uitzicht vanaf de Tourmalet, één van de beroemdste cols uit de Tour de France.